บอน

บอนเป็นพืชล้มลุก มีลำต้นใต้ดิน ก้านใบยาวชูสูงขึ้นจากดิน ใบขนาดใหญ่คล้ายรูปหัวใจ ดอกตัวผู้และตัวเมียอยู่บนช่อดอกเดียวกัน ไม่มีกลีบดอก แต่มีกลีบเลี้ยงหุ้มช่อดอกเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตที่ราบลุ่มของเอเชียอาคเนย์ เป็นผักที่มีความคัน หากนำมาปรุงอาหารโดยปฏิบัติไม่ถูกต้องจะเกิดอาการคันปากคันคอและผู้ปรุงอาหารก็จะคันมือ

คนไทยโบราณมีวิธีทำให้บอนหายคันอยู่หลายวิธี เช่น นำมาต้มเคี่ยวเป็นเวลานาน นำมาดองโดยขยำกับเกลือให้ยางบอนออกให้มากที่สุด หรือใส่ของที่มีรสเปรี้ยว เช่น ส้มมะขาม น้ำมะกรูด เป็นต้น แล้วต้มเคี่ยวด้วย สารที่ทำให้บอนมีฤทธิ์คันก็คือ แคลเซียม อ็อกซาเลท ซึ่งเป็นผลึกรูปเข็ม ทำให้เกิดความระคายเคืองต่อเยื่ออ่อน เช่น เยื่อบุช่องปากและในลำคอ การต้มเคี่ยวจะช่วยให้ผลึกแตกหักมีความแหลมน้อยลง จึงลดความดันได้ ส่วนของบอนที่นิยมนำมาเป็นผักก็คือ ก้านใบ โดยลอกเอาเปลือกที่หุ้มออกก่อนนำมาปรุงเป็นอาหาร ตำรับอาหารยอดนิยมจากบอนก็คือ แกงบอน นับเป็นแกงที่แพร่หลายที่สุดของชาวไทยภาคกลาง.

ที่มา : บอน